Hoe herken je ontspoorde mantelzorg?
Veel mensen ontvangen vroeg of laat mantelzorg. Dit is onbetaalde, vrijwillige zorg die mensen bieden aan naasten met een zorgvraag. Soms kan de zorg echter ontsporen, waarbij de mantelzorger onbedoeld de grens van goede zorg overschrijdt.
Wat is het verschil tussen ontspoorde mantelzorg en ouderenmishandeling?
Bij ontspoorde mantelzorg is er geen sprake van kwade opzet. Het wordt soms verward met een vorm van mishandeling, omdat het kan leiden tot verwaarlozing of mishandeling. Maar het verschil zit in de intentie: ontsporing gebeurt vaak uit onmacht of overbelasting, niet uit slechte bedoelingen.
Ontspoorde mantelzorg kan iedereen overkomen, ongeacht leeftijd, opleidingsniveau of achtergrond. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij:
- Overbelasting: De zorg vraagt te veel tijd of energie, waardoor er geen ruimte meer is voor ontspanning of andere activiteiten.
- Onwetendheid: Gebrek aan kennis over medicatie, ziektebeelden of de juiste zorg kan leiden tot fouten.
- Onmacht: Vooral bij progressieve ziektes of gedragsveranderingen (zoals dementie) kan de mantelzorger zich machteloos voelen.
- Chronische stress: Langdurige zorg kan emotionele en fysieke uitputting veroorzaken, wat leidt tot minder geduld en betrokkenheid.
Omdat ontsporing vaak sluipend gebeurt, is het belangrijk om signalen op tijd te herkennen. Maar waar kun je op letten om ontspoorde mantelzorg te signaleren? De Signalenkaart van Movisie zet de belangrijkste aandachtspunten op een rij. Ook staan op het kaartje belangrijke adressen voor advies en ondersteuning bij vermoeden van ontspoorde mantelzorg. Signalenkaart Ontspoorde Mantelzorg | Movisie
- Praat erover: Open gesprekken helpen het taboe te doorbreken en zorgen dat mantelzorgers zich gesteund voelen.
- Zoek hulp: Mantelzorgers kunnen terecht bij steunpunten of instanties voor praktische en emotionele ondersteuning.
De meldcode bij ontspoorde mantelzorg
Sinds 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling van kracht. Organisaties en beroepskrachten zijn verplicht om met een meldcode te werken en te melden bij Veilig Thuis bij (een vermoeden van) acute of structurele onveiligheid. De meldcode beschrijft in vijf stappen wat professionals moeten doen bij vermoedens van geweld.
Dit document is een aanvulling op de meldcode. Het geeft meer kennis over ontspoorde mantelzorg. Deze kennis is nodig om de stappen van de meldcode goed te doorlopen als er sprake is van ontspoorde mantelzorg. De meldcode bij ontspoorde mantelzorg | Movisie
Wil je meer weten?
Mantelzorg is een waardevolle, liefdevolle vorm van zorg. Maar als de last te groot wordt, kan dit leiden tot ongewenste situaties. Vroegtijdige herkenning en openheid zijn cruciaal om ontspoorde mantelzorg te voorkomen of bij te sturen.
Wil je meer weten of heb je ondersteuning nodig? Bel dan Veilig Thuis voor advies, vragen en melding: 0800 -2000 (gratis).
Chatten en bellen via Tolkcontact kan ook. Meer informatie op www.veiligthuisgroningen.nl/contact